Zmieniają się zasady wypłacania i przyznawania m.in. zasiłków chorobowych i świadczeń rehabilitacyjnych. Nie będzie już można przedłużać zwolnienia lekarskiego o kolejne 3 miesiące, a osoby chorujące powyżej 90 dni nie będą otrzymywać 100-procentowego, ale 80-procentowy zasiłek chorobowy. Zmiany te są konsekwencją wejścia w życie ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2005 r. nr 10, poz. 72).
Zgodnie z nią podstawowy okres pobierania zasiłku chorobowego został wydłużony do 182 dni (ze 180 dni obowiązujących obecnie). Jeśli niezdolność do pracy będzie wynikiem gruźlicy, zasiłek nadal będzie przysługiwał przez 270 dni. Jedną z najistotniejszych zmian wprowadzoną przez nowe przepisy jest to, że nie będzie już można przedłużać okresu wypłaty zasiłku chorobowego o kolejne 3 miesiące.
Obecnie osoba chora może przebywać na płatnym zwolnieniu przez pół roku (albo 9 miesięcy w przypadku gruźlicy), po czym może starać się o jego przedłużenie o kolejne 3 miesiące. Ten przepis został zniesiony i osoby, które po 182 dniach choroby nie będą mogły wrócić do pracy, skorzystają ze świadczenia rehabilitacyjnego.
Kolejną bardzo istotną zmianą jest to, że zasiłek chorobowy wypłacany od 91 dnia trwania choroby wyniesie 80 proc. podstawy, a nie 100 proc, jak dotychczas. Oprócz kobiet w ciąży i osób, które ulegną wypadkowi w drodze do lub z pracy, do zasiłku chorobowego obliczanego od 100 proc. podstawy wymiaru będą też uprawnione osoby przebywające na zwolnieniu: wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawcę komórek, tkanek i narządów, oraz ci, którzy poddali się zabiegowi ich pobrania. Zyskają oni też prawo do wynagrodzenia wypłacanego w pierwszych 33 dniach choroby w podwyższonym wymiarze 100 proc. Dla wszystkich podstawę służącą do wyliczenia zasiłku chorobowego będzie stanowić okres 12 miesięcy.
Świadczenie rehabilitacyjne w pełnym wymiarze (100 proc. podstawy wymiaru) przysługiwać będzie jedynie kobietom w ciąży. Zostali więc pozbawieni tego prawa poszkodowani w wypadkach w drodze do lub z pracy. Dodatkowo wprowadzono nową zasadę ustalania jego wysokości. W ciągu trzech pierwszych miesięcy jego wypłacania (po 182 dniach choroby) wyniesie ono 90 proc. podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, a po tym czasie spadnie do obecnie obowiązującej wysokości 75 proc.
Nowela zlikwidowała też przywileje związane z chorobą m.in. dla nauczycieli akademickich, pracowników naukowych, mianowanych pracowników urzędów państwowych, nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania, mianowanych pracowników samorządowych i NIK oraz urzędników służby cywilnej. Zasiłki chorobowe, do których osoby nabyły prawo przed wejściem w życie nowych przepisów, będą wypłacane na warunkach i w wysokości określanych w przepisach dotychczasowych za cały czas nieprzerwanej niezdolności do pracy.
Mimo skrócenia okresu pobierania zasiłku chorobowego (nie będzie możliwości jego przedłużania) przewidziano utrzymanie ochrony stosunku pracy (zmieniony art. 53 par. 1 kodeksu pracy) dla pracownika, który jest niezdolny do pracy ze względu na chorobę, a pracodawca chce z nim rozwiązać umowę. Okres ochronny obejmował będzie także 3 pierwsze miesiące korzystania przez pracownika ze świadczenia rehabilitacyjnego.
Ile chorują Polacy, kto za to płaci i ile to kosztuje ? |
||
Wyszczególnienie | 2002 | 2003 |
Liczba dni – ogółem | 150.7 | 158.4 |
Ile to kosztowało (w mln zł) | 5.79 | 6.17 |
w tym: | ||
Liczba dni finansowana przez zakłady pracy | 59.3 | 8.9 |
Liczba dni finansowana ze środków ZUS | 91.4 | 99.4 |